Les om hvordan UiO behandler personopplysninger, om dine personvernrettigheter ved UiO og om hvorfor vi bruker informasjonskapsler.

PDF EXPORT

Lictoria - 1934

AUTHOR
Giammaria, Francesco
THEMES/GENRES
Vergil Benito Mussolini Pontine Marshes Agriculture Poetry
INTRODUCTION

Lictoria is a poem of 132 Latin hexameters. It celebrates the draining of the Pontine Marshes and the cultivation of the newly acquired farmland. The poem starts by comparing the area’s former inhospitability to its current fertility (1-20) and then praises the draining and cultivation of the fields (21-51). It covers the topographic features of the area, marked by ancient cities surrounding it (52-72), the Via Appia (73-83) and two of the new cities founded there (86-94). Finally, after briefly discussing the area’s Volscian heritage and a preserved part of the marshes (95-104), the poem ends by praising the orchestrator of the draining operations and wishing the area fruitful future (105-132). The author refers several times to the (metaphorical) involvement of pagan gods in keeping the area productive (e.g. 8-9, 45-46 and 110-117). The poem was published in Giammaria (1934: 35-41) and submitted to the Certamen Hoeufftianum in 1936 (van Binnebeke 2020: 302 n. 19).

 

Bibliography

Latin texts

Giammaria, Francesco. 1934. Tria carmina. Rome: Ex tipis novissima.

 

Secondary sources

Bettegazzi, Nicolò, Han Lamers, and Bettina Reitz-Joosse. 2019. “Viewing Rome in the Latin Literature of the Ventennio Fascista: Francesco Giammaria’s Capitolium Novum.” Fascism 8 (2): 153–78.

 

 Binnebeke, Xavier van. 2020. ‘Hoeufft’s Legacy: Neo-Latin Poetry in the Archive of the Certamen Poeticum Hoeufftianum (1923–1943)’. In Studies in the Latin Literature and Epigraphy of Italian Fascism, edited by Han Lamers, Bettina Reitz-Joosse, and Valerio Sanzotta, 245–325. Supplementa Humanistica Lovaniensia 46. Leuven: Leuven University Press.

 

Hylke de Boer

 

LICTORIA
1
Tu quoque naturam, tellus Pontina, tenacem
2
Devictam memoras, lympha purgata palustri:
3
Quae prius immenso torpebant gurgite stagna
4
In mare prorumpunt sulcis immissa profundis:
5
Humens quae primum nec semina gleba ferebat
6
Hanc modo siccatam vomer perfringit aduncus:
7
Pallida si pridem febris miserata colonos
8
Assiduo, lassos, madidis arcebat ab arvis,
9
Tu nunc, alma Ceres, stagnis hinc inde remotis,
10
Telluri fundis, sapiens, uberrima frugum:
11
Sentibus ingratis pinguis succedit arista.
12
Sic ea quae nuper deserta et inhospita tellus
13
Agricolas nec spissos mortis alebat in umbra,
14
Munere nunc Cereris demum saturata potenter,
15
Gestit et agrestes campis advincit opimis.
16
Heic ubi quos secum socios adduxit Ulysses
17
Verterat errantes in monstra venefica Circe,
18
Afflatu stagnantis aquae nunc tabidus aer,
19
Gentibus exitium et necis execrabile monstrum,
20
Continuo Cereris sana disperditur arte,
21
Exultat tellus aura spirante Favoni.
22
Haec opera, immani frustra tentata labore,
23
Ac pariter frustra longum vexata per aevum,
24
Dum veterum ingenium curasque reliquit inanes,
25
Isti, quod nomen sumpsit de Fascibus, aevo
26
Ordiri sinit ac breviter contingere finem.
27
Hoc erat in fatis; primus qui, corde tenaci,
28
Mortifera, quassans, purgavit pectora tabe,
29
Et Patriam decori juravit reddere prisco,
30
Haec quoque pestiferis nudata paludibus arva
31
Et renovata colit, laetis ac frugibus implet.
32
Nec solum agresti deduxit ab ordine vitam,
33
Sedulus ac hominum studuit servare salutem,
34
Oppida quin etiam moliri funditus, atque
35
Gentibus hospitium jussit tectumque parari.
36
Sic ubi jampridem tabescere vidimus agros,
37
Gentibus orbatos, madida sub nocte silentes,
38
Sidere mutato nunc demum ac sorte novata,
39
Dissultat tellus vasto concussa fragore.
40
Hic juvat errantes sulcis immittere lymphas,
41
Mortales flatu temeret ne pestifer humor:
42
Hic novus extructus mirabilis ordo viarum,
43
Longinquos aptus breviter sociare colonos:
44
Hic etiam assiduo conduntur tecta susurro,
45
Cum lateres fabri attrectant ac ductile ferrum.
46
Fervet opus: raptim consurgere vidimus urbes
47
Vulcanumque sibi Cererem sociare secundum.
48
Hoc erit in votis: quondam quae terra vetustis
49
Urbibus et cultis opulenta refulserat agris,
50
– Jam felix labor, et Thuscae solertia gentis –
51
Nunc opere eximio, ingenti nunc mole peracta,
52
Gestiat et cultum valeat superare vetustum.
53
Quae super Ausonios consurgitis, oppida, montes
54
Silvosisque jugis ruitis suspensa Lepinis,
55
Tu prope, Summinum, Sagarum culmina montis;
56
Privernum vetus, et dives tu Setia campis,
57
Moenibus antiquis et tu circumdata Norba,
58
Ac tu Cora vetus, nutrix frondentis olivae,
59
Tu quoque Nympha lacu penitus demersa silenti,
60
Aspera si vestras agitans discordia sortes,
61
Impulerat vos ad pugnas quandoque cruentas,
62
Siccatam quum ista, undosam sic illa paludem
63
Reddere tentarent, sese adversata vicissim,
64
Nunc labor hic tantus vos inter ubique peractus,
65
Dum veteres gentes studuit sociare novasque,
66
Planitiem et montes regione coegit in una.
67
Plaudite concordes igitur festiva canentes
68
Quae super Ausonii nudata cacumina montis,
69
Littora quaeque maris juxta consurgitis urbes,
70
Si tantum hoc opus, immanis digestaque moles,
71
Et vetera exsuperans, minime superanda futuris,
72
Terrarum avulsit vultum, gentesque redemit,
73
Atque novum vobis jussit splendescere solem.
74
Reginam quam olim prisci dixere viarum
75
Si prius aequoream glebam, rivosque palustres,
76
Vidimus et campos late sulcare silentem:
77
Nunc geminis lamnis adstrictum ignique propulsum
78
Fumigerum adventare, rotisque volubile monstrum
79
Cernimus ut fulgur terras sulcare coruscum.
80
Rustica tecta vides, circum, constructa colonis
81
Innumera, et pecudum pariter fidissima septa,
82
Et stabula apta satis, teneros servare juvencos.
83
Fortis ubique fremit tellus concussa labore:
84
Cogitur et fatis natura subesse novatis.
85
Quo magis unda lacu putruit dejecta profundo,
86
Extremum retinens limen centrale paludis,
87
Nunc opere exacto, ac undis tellure remotis,
88
Urbs populosa novo et vasto fundamine surgit,
89
Fascibus a priscis sumens Lictoria nomen,
90
Quam voluere caput terrae gentisque redemptae.
91
Nec minus insignis Tyrrheni ad littora ponti,
92
Condita vix nunc, regali sub nomine fulget,
93
Urbs cui rite datum, sublime Sabaudia nomen.
94
Sic sceptrum et fasces vinclo connexa tenaci,
95
Et robur Patriae valeant servare decusque.
96
Volscorum veteris recolens insignia gentis,
97
Et nunc, Bacche, tuis promens de vitibus uvam
98
Haud procul exsurgit Circes a montibus Anxur,
99
Limen et extremum signans australe paludis.
100
Anxuris ante fores, Tyrrheni ac littora versus,
101
Silva, per obliquos saltus, inculta virescit,
102
Pluribus et rivis, placidis sulcata lacunis;
103
Hic validae quercus adsunt, flavaeque genistae,
104
Aethera quae mulcent flatu, ac uligine terram
105
Littus et extensum viridi sub fronde coronant.
106
Nunc bene sic valeat longo decerpta veterno
107
Quae potuit tellus tantum complere laborem,
108
Viribus innixa, ingenio, studioque magistri
109
Pondera qui veterum frustra tentata per aevum
110
Exsuperans nisu valuit sufferre virili.
111
Nunc Ceres alma serat segetes, Vulcanus adesto,
112
Tectaque structurus qui temperet incude ferrum;
113
Alma Pales faveat tuto recludere caulas,
114
Et renovata super Phoebus colluceat arva:
115
Morpheus et victus tacitas secedat in umbras.
116
Nunc fortes agreste solum vexate coloni,
117
Vitibus et sulcos nunc arte parate serendis,
118
Dulcia laetificent animos ut dona Lyaei.
119
Pabula prata ferunt, fortes depascite tauri,
120
Vosque levate sitim puris de fontibus, agni,
121
Frugibus alipedes demum saturentur opimis,
122
Ubera sollicitae promant distenta juvencae.
123
Unda per extensum campis depulsa colendis,
124
Pinguis et ubertas siccis nunc reddita terris,
125
Sole sub ardenti flaventia messibus arva,
126
Gentibus hospitium et sanum nunc arte paratum,
127
Auctorem celebrant, monstrant viventibus unum,
128
Pondere qui tanto valuit submittere terga
129
Fortiter et vitam miseris relevare colonis.
130
Quod si fata volent omen cecinisse secundum,
131
Gentibus atque novis faustas praedicere sortes,
132
Mentibus occurrent aptissima verba Maronis:
133
Hic labor, hinc laudem fortes sperate coloni.