Alla rivista militare - 1936

INTRODUCTION

The following text is taken from B. Isa Noël, Alterni sermones: conversazioni italiano-latine (Naples: P. Federico & G. Ardia, 1936), pp. 59-65.

ORIGINAL INTRODUCTION

I nuovi programmi scolastici prescrivono che sin dalle prime classi gli alunni siano educati all'uso diretto della lingua latina, e che quindi "con opportuni spunti di conversazione, con riposte a domande su letture fatte, con piccoli riassunti, con brevi composizioni siano indirizzati a raggiungere la padronanza della lingua indispensabile alla piena conoscenza dei classici".

    A facilitare tale compito presentiamo ad Insegnanti ed Alunni il presente manuale, che non pretende d'essere riuscito un modello perfetto nel genere, ma si ripromette di perfezionarsi, se quanti amano la scuola ed il vero profitto degli allievi, gli saranno larghi di suggerimenti, di consigli.

L'Autore

TITLE PAGE

B. JSA NOËL  

 

 

 

ALTERNI SERMONES

 

CONVERSAZIONI ITALIANO-LATINE 



 

NAPOLI

P. FEDERICO & G. ARDIA

LIBRAI-EDITORI

1936 - XIV

ALLA RIVISTA MILITARE
1
Adfuístine exércitus recénsui?
Hai assistito ad una rivista militare?
2
Equidem, Neápoli ádfui mense Iunio et numquam oblivíscar illíus spectáculi.
Certamente a Napoli, nel mese di Giugno, e non dimenticherò mai quello spettacolo.
3
Quisnam habébat impérium?
Chi aveva il comando?
4
Ipse rex qui sub se habébat multos legiónis1 et semilegiónis praeféctos.
Lo stesso Re che aveva ai suoi ordini molti generali di divisione e di brigata.
5
Quot erant cópiae?
Quante erano le truppe?
6
Et quis numeráre pótuit?
E chi potè contarle?
7
Erant regiménta peditátus, péditum expeditórum, equitátus, équitum hastatórum; cópiae tormentáriae; Lictórii sodáles camísiis indúti nigris, ciclístae.
Vi erano reggimenti di fanteria, di bersaglieri, di cavalleria, di lancieri, truppe di artiglieria, i fascisti con le camice nere, i ciclisti.
8
Quómodo evolútus est recénsus?
Come si svolse la rivista?
9
Inítio quáttuor loricátae naves, quae in portu erant, centum strépitus bellicórum tormentórum emisérunt, et statim cópiae in órdines ire coepérunt transeúntes ante regem et exércitus primóres. Músici himnos pátrios personabánt, et duo biplána2, in altitúdinem ducentórum metrorum eláta, super multitudinem volitábant.
Dapprima quattro corazzate, che si trovavano in porto, spararono cento colpi di cannone, e subito cominciarono a sfilare in ordine le truppe passando davanti al Re ed al suo Stato maggiore. Le bande suonavano gli inni della patria, e due biplani,1 all’altezza di 200 metri, volavano sulla moltitudine.
10
Et turba adstántium?
E la folla degli spettatori?
11
Electrína vi imbúta videbátur. Máximos pláusus impertiébat et magna voce clamábat: “Italia vivat! Vivat Rex! Vivat Dux! alalà!”
Sembrava eletrizzata. Non faceva che applaudire e gridare a gran voce: “Viva il Re! Viva il Duce! Alalà!”
VOCABOLI
ESERCITO
Exércitus, us.
Corpo d’armata.
Legio, onis.
Divisione.
Sémi-legio, onis.
Brigata.
Regiméntum, i.
Reggimento.
Cohors, ortis.
Battaglione.
Turma, ae.
Squadrone.
Centúria, ae.
Compagnia.
Magíster militiae, imperator.
Generalissimo.
Praétor, oris.
Generale di corpo d’armata.
Legátus, us; legiónis praeféctus.
Generale di divisione.
Semi-legiónis praeféctus.
Generale di brigata.
Regiménti praeféctus maior; tribúnus, i.
Colonnello.
Regiménti praeféctus minor.
Tenente colonnello.
Cohórtis praeféctus.
Comandante di battaglione.
Turmae praeféctus.
Comandante di squadrone.2
Centúrio, onis.
Capitano.
Cappellánus mílitum.
Cappellano militare.
Vexíllum, i; signum, i.
Bandiera.
Sígnifer, eri.
Porta bandiera.
Miles gregárius.
Soldato semplice.
Volo, onis.
Volontario.
Peditátus, us; pédites, um.
Fanteria.
Equitátus, us; équites, um.
Cavalleria.
Pedéstres cópiae.
Truppe di fanteria.
Equéstres cópiae.
Truppe di cavalleria.
Pedes, tis; eques, itis.
Fantaccino – cavaliere.
Tormentáriae copiae.
Artiglieria (soldati).
Ballístae montánae.
Artiglieria da montagna.
Ballístae campéstres.
Artiglieria da campagna.
Ballístae castellánae.
Artiglieria da fortezza.
Ballístae naváles.
Artiglieria da costa.
Bellica torménta; Callistae, arum.
Artiglieria (armi).
Aes fúlminum, béllicum torméntum.
Cannone.
Bellici tormenti emíssio.
Cannonata.
Tormentárius miles.
Cannoniere.
Scopétum, i; Fusíllus, i.
Fucile.
Displódere (displódo, is, odi, osum, ere).
sparare il f.
Cuspis, idis.
Baionetta.
Revolvérium, ii.
Rivoltella.
Pyróbola, ae.
Bomba.
Mitrobólum, i.
Mitragliatrice.
Ars munitiónum.
Il Genio.
Fossa, ae.
Trincea.
Cunículus, i.
Camminamenti.
Férreum filum stimúleum.
Filo spinato.
Subsidiáriae cópiae.
Truppe di riserva.
Territoriáles cópiae.
Truppe territoriali.
Contubérnium, ii.
Caserma.
Indúciae, arum.
Tregua-armistizio.
MARINA
Longa navis; n. classiária.
Nave da guerra.
Clássis, is.
Flotta.
Navis loricáta.
Corazzata.
Classis praeféctus.
Ammiraglio.
Navárchus maior o navis classiáriae dux maior.
Capitano di vascello.
Navárchus o n. cl. dux minor.
Capitano di fregata.
Trierárchus, i.
Capitano di corvetta.
Navis subnatátilis.
Sottomarino.
Periscópium, ii.
Periscopio.
Torpédo, inis.
Torpedine.
Navis torpédinum jaculátrix o n. torpedinária.
Torpediniera.
Silúrus, i.
Siluro.
AERONAUTICA
Aëronáuta, ae.
Aeronauto.
Aërium navígium.
Aerostato.
Aërobáticum, i.
Pallone.
Aërobáticum gubernábile.
Pallone dirigibile.
Aviátio, onis.
Aviazione.
Aviátor, oris.
Aviatore.
Aëroplánum, i; velívolum, i.
Aeroplano.
Monoplánum, i; biplánum, i.
Monoplano-biplano.
Navis aëri commíssa.
Dirigibile.
Hydroplánum, i; hydróvola, ae.
Idroplano, idrovolante.
Ala, ae; helix, icis.
Ali; elica.
Státio aeronáutica.
Campo d’aviazione.
Aëródromus, i.
Aerodromo.
Aëropláni receptáculum, i.
Hangar.
Aëriae navigationis ars, rtis.
Aeronautica.
Critical Notes
  • 1) legiónis : originally legiénis, corrected by FLT-editors.
  • 2) biplána : originally biblána, corrected by LLT-editors.
Critical Notes
  • 1) biplani : originally biplani, corrected by LLT-editors.
  • 2) di squadrone : originally disquadrone, corrected by LLT-editors.